Achtergrond

Patiënten met de ziekte van Alzheimer willen graag zo lang mogelijk zelfstandig blijven, maar door toenemende problemen met het denken wordt dit steeds moeilijker. Voorbeelden hiervan zijn vergeetachtigheid en verdwalen. Behandelingsmogelijkheden zijn beperkt en de huidige medicatie kan slechts bij ongeveer een derde van de patiënten tijdelijk de achteruitgang vertragen. Daarom is het belangrijk om naar betere behandelingen te zoeken.

Recent is er vooruitgang geboekt met “transcraniële magnetische stimulatie” (TMS). Dit is een methode waarbij hersencellen van buitenaf met een magneet worden gestimuleerd. Dit is al bij veel patiënten met verschillende aandoeningen toegepast, met goede resultaten. Ook is het veilig gebleken en hebben mensen er weinig last van. Deze magnetische golven kunnen de schedel zonder probleem of risico passeren, u merkt daar weinig van. Verschillende hersengebieden vormen samen hersencircuits met bepaalde functies. Met behulp van TMS kan van buitenaf de functie van hersencircuits beïnvloed worden en krijgen de hersencellen meer de neiging om nieuwe verbindingen met elkaar aan te gaan.

Bij de ziekte van Alzheimer verslechtert de communicatie tussen hersencellen, en gaan verbindingen verloren. Maar TMS is nog niet veel gebruikt bij patiënten met de ziekte van Alzheimer. Een recent onderzoek toonde aan dat TMS de achteruitgang in het denken bij de ziekte van Alzheimer kan afremmen. Ook leidde het tot verbetering van het dagelijks functioneren en hersenfunctie, zonder ernstige bijwerkingen.

Om met meer zekerheid te kunnen zeggen dat TMS helpt willen wij proberen deze resultaten te herhalen. Ook willen wij meer onderzoek doen naar de effecten van TMS op de hersenen en het ziekteproces: klopt het inderdaad dat de communicatie en de verbindingen tussen hersencellen herstellen?

Wanneer kunt u meedoen?

• U heeft de ziekte van Alzheimer (MCI of beginnende dementie fase).
• U heeft een mantelzorger.
• U heeft geen actieve epilepsie.

Na een eerste afspraak zal aan de hand van aanvullende vragen worden besloten of u in aanmerking komt voor deelname. U kunt ook deelnemen als u alzheimermedicatie (galantamine of rivastigmine)gebruikt. Neem gerust contact op als u vragen heeft of twijfelt of u mee kunt doen. 

De onderzoeksbehandeling

We behandelen u in totaal 24 weken. De behandeling vindt plaats in het kader van wetenschappelijk onderzoek. De eerste 2 weken (intensieve fase) wordt u elke dag behandeld van maandag tot en met vrijdag. Daarna wordt u gedurende 22 weken (onderhoudsfase) één keer per week behandeld. Elke behandelsessie bestaat uit 20 minuten hersenstimulatie. Voor dit onderzoek maken we 2 groepen:

• Groep 1. De mensen in deze groep krijgen echte TMS.
• Groep 2. De mensen in deze groep krijgen niet-echte (placebo) TMS.
  Loting bepaalt of u echte of placebo TMS krijgt.

U heeft een kans van 1 op 2 dat u echte TMS krijgt en een even grote kans (ook 1 op 2) dat u placebo TMS krijgt. Zowel u als de onderzoekers weten niet in welke groep u zit. Als het voor uw gezondheid belangrijk is, kan dit wel worden opgezocht.

Dit onderzoek wordt uitgevoerd door het Alzheimercentrum binnen het Amsterdam UMC, locatie VUmc, en wordt gefinancierd door de Hersenstichting en Alzheimer Nederland. Voor dit onderzoek zijn 62 proefpersonen nodig. De medisch-ethische toetsingscommissie van het Amsterdam UMC heeft dit onderzoek goedgekeurd.